Дикое яблоко / Жабайы алма - Саян Муратбеков / Сайын Мұратбеков

Есік алдында жүрген бір кемпірден сұрап ап, әпкемнің бөлмесіне мен кіргенде, ол ортадағы биік столдың басында қағаз қарап жалғыз отыр екен.- Мені көріп қуанғаны сонша, ұшып кеп бас салды, құшағына қатты қысып:

− Келгенің қандай жақсы болды, Қанатай! Үйді ойлап жабырқап отыр едім,- деді. Құшағынан босағаннан кейін байқадым, екі көзі қып-қызыл, әбден жылағаны көрініп тұр. Өңі әнеугүнгі үйге келгендегісінен де гөрі бозарып, жүдей түскен.

− Жылапсың ғой? — дедім.

− Иә, аздап жыладым,- деді әпкем теріс айнала беріп,- Өз теріме өзім сыймай, тіпті қысталанып кеттім.

− Біреу ренжітіп пе еді?

− И-и…- деді қынжыла қолын сілтеп.- Неге ғана қыз болып жаралдым екен.

− Немене, қыз болған жаман ба?

− Несін сұрайсың, Қанатай, жаман болғанда жаман… Кім көрінгенге көз түрткісің. Сауды қойып ақсақ-тоқсаққа дейін сөз салады.

− Сен ондайлардың сөзін тыңдама, қағып жібер.

Әпкем күліп жіберді.

− Енді өзім де сөйтем,- деді жасаураған көзін сүрте тұрып.

Әпкем «ақсақ-тоқсаққа дейін» деген кезде, есіме әлгінде жолда бізге қарсы жолыққан Көбеген түсті. Балдағы қарға батып, жалғыз аяқпен қиналып бара жатқан аянышты кейпін ұмыту мүмкін емес қой. Мен әпкеме соны айтқам.

− Ауылға жаяу қайтып бара ма екен? — деді әпкем көзі шарасынан шыға.

− Иә. Біз қазір біраздан кейін кері қайтамыз, шанаға отырыңыз,- деп ек, өзімізді боқтап жіберді.

− Сонда ол неғылғаны? — деді әпкем үрейленген үнмен.- Кімге жасаған қиястығы?.. Сорлы жан екен ғой өзі. Сұмдық-ай, егер осыдан бірдеңеге ұшырар болса ғой, бүкіл елге мен қарабет болам… Қанатай, оны тездетіп қуып жету керек. Әйтпесе ол бір пәлеге ұшырап жүрер,- деп дегбірсіздене бастаған.

Мен қазір екі сағаттан кейін Бектай екеуміздің ауылға кері қайтатынымызды, сонда Көбегенді қуып жетіп, шанаға отырғызып әкететінімізді айтып, әпкемнің үрейін басқандай болдым.

− Сөйтіңдер, Қанатай, сөйтіңдер. Пәлесінен аулақ,- деді әпкем көңілі орнына түскендей.

Мен әпкемнің мына мінезіне таң қалдым. Бірақ өзі айтпаса, қазбалап сұрауға және батпадым.

− Сен енді үлкенсің ғой,- деді әлден уақытта күрсініп.- Сол Көбеген үш күн бойы осында менің жүйкемді тоздырды.

− Немене, бірдеңе дей ме?

− Ашық айтып ештеңе демейді. Құр жатақхананың алдына кеп, балдағына сүйеніп сүмірейіп тұрады да қояды. Алғашқы күні МТС-қа бір шаруасымен келіп, содан маған соққаны шығар деп, жаным қалмай ағалап, бөлмеме шақырып шай бердім. Екінші күні сабақтан шықсам, тағы келіп тұр. «Иә, қайтуға көлік табылмады ма, аға?» — десем, «Жоқ, мен қайтқалы жүргем жоқ, саған келіп едім, Нәзираш. Сенде сөзім бар еді»,- дейді. Тағы да бөлмеме шақырып шай бердім. «Ал, аға, маған не айтпақ едіңіз?» — дедім. «Жай, өзіңді көргім келеді де тұрады, қалқам»,- деп міңгірлейді. «Мені көре беріп қайтесіз, аға, маған алаңдап, алданбаңыз»,- деп шығарып салғам. Сонымен кеткен шығар десем, бүгін ертеңгісін тағы келіп тұр. Ыза болдым да ұрсып-ұрсып жібердім. Бұрылып алып кеткен. Ауылға жаяу тартқаны маған ренжігендегісі ғой. Онысы несі? Өзі жарымжан адам, егер жолда жазатайым бірдеңе болса ғой, бәріне кінәлі мен болам. Сонда жазығым -ұнатпайтынымды айтқаным ба?

Көбегеннің мына қылығына әпкеме қосылып мен де ренжідім, шынында да, үп-үлкен адамның онысы несі?

Апалы-інілі екеуміз өстіп сырласып отырғанымызда, есік жұлқа ашылып, бөлмеге орта бойлы, қара торы біреу алқын-жұлқын кіріп келген. Біреу дейтінім, а дегенде қыз ба, ұл ма айыра алмадым. Мені көріп өзі де қысылып қалды.