Песня Кобыланды батыра / Қобыланды батыр жыры - Народная песня / Халық жыры

Арқаның бөрі көзіне.

Жан серігім Бурыл ат,

Сал құлағың сөзіме.

Қырық күншілік Қазанды

Көрсетші бүгін көзіме!

Көрсетпесең көзіме,

Онда Құртқа, мен мұнда,

Қалар көңлім өзіңе!»

Құралайдың талына,

Алуа, шекер, балына.

Тобылғы сапты қамшымен

Тартып-тартып жіберді

Тайбурылдың санына.

Жан серігі Бурылдың

Жаман батты жанына.

Жанына батпай не қылсын,

Қарға, құзғын тойынды

Санынан аққан қанына.

Қобландының қамшысы

Тайбурылға шын батты,

Шыбын жаны тым тәтті.

Санына қамшы батқан соң,

Қаны судай аққан соң,

Жоғарғы ерні жыбырлап,

Төменгі ерні қыбырлап,

Тайбурылға тіл бітті,

Тайбурыл сонда сөйледі:

«Тауға бітер емен, тал,

Кімге келмес керімсал,

Назбедеу атқа бітер жал.

Аямай тарттың қамшыңды,

Өлмесем де кеудемнен

Шыға жазды шыбын жан,

Батыр туған Қоблан нар!

Қызылбастың шәһәріне

Мұнша болдың ынтызар!

Ата-анадан жалғыз тақ,

Жалғыздық кегін менен ал.

Төрт аяғым тең жорға,

Тізгінім тартпай, сал жолға.

Үстімде сен есенде,

Астыңда өзім аманда,

Қажу бар ма мен сорға?!

Ат қылып Тәңірім жаратты

Сен секілді сыбайға.

Қысылған жерде ер жігіт

Бір Тәңірге жылай ма?

Қырық күншілік Қазанға

Бір-ақ күнде жет дейсің,

Ұшқан құсқа оңай ма?!

Қиын да болса, Қобланды ер,

Қиналармын, қайтейін,

Уағдаңыз солай ма?

Намаздігер өткенше,

Намазшамға жеткенше,

Қазанның Сырлы қаласын

Көрсетпесем көзіңе,

Түсірмесем жүзіңе,

Жан серігің Бурылды

Сол жерде шал Құдайға!»

Бұған Қоблан қуанып,

«Шырағым, Бурыл, шүу!»— деді,

Құбылып бурыл гуледі,

Табаны жерге тимеді.

Тау менен тасты өрледі,

Төрт аяқты сермеді,

Құлақтың түбі терледі,

Тер шыққан соң өрледі,

Адырды көзі көрмеді.

Көлденең жатқан көк тасты

Тіктеп тиген тұяғы

Саз балшықтай иледі.

Қараша емес, қауыс-ты,

Қоңыраулатып дауысты,

Жақын қылды алысты.

Берсін кімге намысты,

Күн төбеден аумай-ақ,

Түзеді Бурыл шабысты.

Қос құлағы тігілді

Қайырға біткен қамыстай.

Түс ауған соң бүгілді

Илеуі жеткен қайыстай.

Байлаулы малдай шешілді,

Төрт аяғын көсілді,

Әрбір сымдай есілді.

Кешегі кеткен қосынға

Жетемін деген Қобланның

Жоқ еді тіпті есінде.

Бұлаңдаған Бурылмен

Артық туған Қобланды

Аңқып жетті бесінде.

Қол соңында барады

Қарабұқан жаурыншы.

Бұқанға келді: «Арма!— деп,—

Алдыңда кісі бар ма?»— деп,

Қарабұқан сөйледі:

«Жылқы ішінде аланы,

Жоқтап ек Қоблан баланы.

Аты қалар деймісің

Өзіңнен үлкен ағаны?!

Осынау белдің астында

Қосдәулет кетіп барады».

Тайбурыл атты құтыртып,

Оған да келді сыпыртып:

«Үлкен едің, арма!— деп,—

Алдыңда кісі бар ма?»— деп.

О да айтады «аланы» —

«Жоқтап ек Қоблан баланы,

Қылшық жүнді қараны.

Осынау белдің астында

Аққозы кетіп барады».

Тайбурылды құтыртып,

Оған да келді сыпыртып:

«Үлкен едің, арма!— деп, —

Алдыңда кісі бар ма?» — деп.

Ол да айтады «аланы»,

Қылшық жүнді қараны.

«Адасты деп ойлап ек

Қобланды сынды баланы.

Осынау белдің астында

Қарақозы кетіп барады».

Тайбурыл атты құтыртып,

Оған да келді сыпыртып,

Оған да келіп: «Арма!— деп,—

Алдыңда кісі бар ма?»— деп,

Қарақозы сөйледі:

«Алыстан айқын көрінген

Жылқы малдың аласы,

Ағынан көп-ті қарасы.

Оңдаса Құдай сапарды,

Бенденің болмас шарасы.

Қызыл тілді сөйлеткен

Қаусырма жақтың арасы.

Жеткен-ді деп ойлаймын,

Өз көңлімше шамасы.