Песня Кобыланды батыра / Қобыланды батыр жыры - Народная песня / Халық жыры

Балдағы алтын шар болат!

Шырағымның шыбын жан,

Жасаған, саған аманат!

Ақ сұңқар құс мақтанса,

О да бір күн кез келер

Құсбегінің торына.

Арғымақ ат мақтанса,

О да бір күн кез келер

Қаланың қазған орына.

Ықылас атты Шәшті Әзіз,

Осы кеткен қозымды

Тек тапсырдым қолыңа,

Қозымды жықпа орыңа,

Жолықтырма зорыңа!

Алпыс жасқа келгенде

Қобландыдай ұл тапқан

О да менің сорым ба?

Осы барған сапардан

Есен барып, сау қайтсаң,

Егіз туған көк қошқар —

Ол да сенің жолыңа!

Егіз туған көк бура —

О да сенің жолыңа!

Көл иесі Қамбар-ай,

Шөл иесі Қамбар-ай!

Қамбар, өзің қолдасаң,

Қолдамайтын кім бар-ай!

Қазанға қайдан жол қылдың,

Қараман деген заңғар-ай!

Қала қоймас Бурыл ат

Қатар шапқан жарыстан.

Жақын емес, шырағым,

Жау іздедің алыстан.

Қыс болғанда жылқы ықпас

Көлге біткен қамыстан.

Осы кеткен қозымды

Өз қолыңа тапсырдым,

Ғали атты арыстан!

Аязды күн айналған,

Бұлтты күні бұрылған,

Айқара бесік таянған,

Дыбысы шықса, оянған,

Алтыннан бесік ойдырып,

Ақ торғынға бөлеген,

Өлгенде көрген көбеген,

Ел тілегін тілеген,

Қабырғам жездей қайысқан,

Көтергенде бесіктен,

Он саусағым майысқан.

Тас емшегім жібіткен,

Тар құрсағым кеңіткен,

Балапан қаздай ерткен,

Алсам, қолым талдырған,

Сүйсем, мейрім қандырған,

Денемнен шыққан балдырған!

Шаһизада хазірет,

Жарылқаушы құдірет,

Қызылбас басқа, біз — үмбет,

Қозымды сізге тапсырдым,

Алланың досы Мұхамбет,

Жалғызыма жәрдем ет!»

Сонда Қоблан сөйледі:

«Қой, шешеке, жылама,

Жылағанмен бола ма?

Мен сапардан қайтқанша,

Ата-анам, ел-жұртым,

Тапсырдым енді Құдаға».

Қараман кетті жиып қол,

(Сөйлейді сөзді оңды-сол).

Қобландыдай батырға

Жиылып халық, беріп қол,

Жылаумен қалды кемпір сор!

Тоқтарбайдай шалыңыз

Көзі-басы іріңдеп,

Буындары дірілдеп,

Жүре алмады, болып қор.

Орта жолда зарлайды,

Қайрылып Қоблан бармайды.

«Жалғызыма жар бол!»,— деп,

Жад қылып Жаббар Құдайды,

Қала берді кемпір-шал,

Аруақтарға жалынып!

Қобланды мінген Тайбурыл

Шиыршық атып ойнайды,

Атандай төсті салынып.

«Айт, жануар, шүу!» — деді,

Құбылып бурыл гуледі.

Табаны жерге тимеді,

Құлақтың түбі терледі,

Тер шыққан сайын өрледі.

Көлденең жатқан аңғарды

Жерошақ құрлы көрмеді.

Атына көңлі біткесін,

Батыр Қоблан сөйледі:

«Әуелі, Алла анайым,

Хақ жаратқан Құдайым,

Үйдегі Құртқа жұбайым.

Жарым олқы болды деп,

Жемеймін тіпті уайым.

Құртқажан «тұлпар» деп еді,

Айтқан сөзін сынайын.

Жайың қалай, Бурыл ат?

Қолтығыңда қос қанат,

Үстіңде мен аманат.

Үкілі құйрық, майда жал,

Сөзіме менің құлақ сал.

Алтын, күміс қият жал,

Лебізің сенің сары алтын,

Үстіңдегі түгіңнің

Жары — күміс, жары — алтын.

Жан серігім Бурыл ат,

Терлемессің, күн салқын.

Жылқыда тұлпар сен едің,

Жігітте сұңқар мен едім.

Қыдыра жалды, қыл құйрық

Сенен озбас деп едім.

Екі аяқты, бір басты

Менен озбас деп едім.

Біздің ауыл ағыста,

Есебі жоқ алыста.

Азаулының бойында,

Жылқылары қамыста.

«Қатын Қоблан» қалды деп,

Кешегі кеткен Қиятқа

Қоямысың намысқа?

Жан серігім Бурыл ат,

Барыңды бүгін қарышта!

Қаса тұлпар ат болсаң,

Ұшқан құстан қалыспа.

Қырық күнішілік Қазанға

Бір-ақ күнде жетуге

Сіздей малға алыс па?!

Бұл жібердім базардың

Бояғы менен бөзіне.

Салса, жылқы тоқтайды