Сборник стихов Мукагали Макатаева / Мұқағали Мақатаев өлеңдер жинағы - Мукагали Макатаев / Мұқағали Мақатаев

Тым болмаса сөнейін бір жарқ етіп,

Қишы маған әзірше жас жанымды.

КЕШІРІҢДЕР

Кешіріңдер, туыстар,

Кешіріңдер, ағайын,

Өр көкірек бейбаққа өкпеледің талайың.

Кірсіз көңіл ақ туын

Жоғары ұстап, ағайын,

Ақ киімге оранып, алдарына барайын.

Кешіріңдер, жарандар,

Қошақаның болайын.

Сый сұрағам жасыңнан,

Мейір күткем қартыңнан.

Еркелеп ем сендерге,

Емін-еркін шарқ ұрғам,

Екенмін ғой антұрған.

Сөз өргізіп артымнан,

Арыла алмай келемін

Бала күнгі қалпымнан.

Кешіріндер, достарым,

Кешіріңдер, қастарым.

Есім кіре бастады,

Мен-мен емес, басқамын...

Еркелікті тастадым.

Естеріңе алғайсың еркін жүрген қалқаны.

...Сонымен күндер өтті,

Күндер өтті...

Кімдер кеп, кімдер етті?

Жонынан майы тамған жомарт елім

Бәрін де қабылдапты, күндемепті!

Күндемепті бәтірің, талғамапты,

(Өмір үшін адамдар қанға батты.)

Кеткендердің артында айғыз-айғыз

Біреуден із, біреуден таңба қапты.

Біреулерден із емес, жол қалыпты,

(Өмір жолын олардың оңғарыпты.)

Артында тұғыры жоқ пақырлардың

Алдында апандайын ор қалыпты.

Өтті күндер, кетті кім құрағынан,

Ит өлімді еріксіз мұра қылған.

Адамдардың өмірі жаралсашы

Радийдің өзінің шуағынан...

Өкпелетті дей алман өмір мені,

Кейбір ойым ұшқанда көңілдегі

Салауат боп, сал денем жеңілдеді.

Қуантты да дей алман өмір мені,

Кезбе бұлттай кей ойлар көгімдегі

Нөсерлетіп, қайтейін, төгілмеді.

Өкпелетті дей алман өмір мені,

Барды-жоқты бөлістім елімдегі,

Соны көрдім, көрсе егер елім нені...

Қуантты да дей алман өмір мені,

Көп несібем құныға желінбеді,

Жалтақ бақыт жалт етіп көрінбеді.

Өмірімді несіне жек көремін,

Ауыр-жеңіл болса да өткеремін.

Өмір қашып барады құсқа мініп,

Мен артынан жетем бе деп келемін.

Тағдырыма несіне өкпелейін,

Мойын бұрмай келіп ем көпке дейін.

О, өмір, ұстатпаған уың бар ма?

Әкел, әкел, оны да жеп көрейін!

ӨЗІМНІҢ ЕСЕБІМШЕ...

Өзімнің есебімде

Мен биыл дәл қырықтың бесеуінде.

Кім біледі...

Ендігі қалған өмір

Неше жылға жетерін,

Неше күнге?

Ұмыт болып есебің, есегің де,

Ұйықтап кетсем болғаны төсегімде

Қырықтың бесеуінде.

Адал едім,

Артынан «арам» болдым,

Адам едім,

Ақыры «надан» болдым.

Жиылып бұл жалғанның жамандығы

Ақыры маған қонды.

Жаман болды...

Айтындар,

Қайсысың бар ардақтаған,

Таразыға тен қойып, салмақтаған?

Басылған мандайыма қарғыс танба,

Қарауға жан батпаған.

Жапалақ емеспін мен жалбақтаған,

Қыранмын екі көзін қан қаптаған!

Егерде айта алмасам айтарымды,

Алжыдым.

Ақылымды сайтан ұрды.

Қынына қылышымды салам онда,

Ақ жүзі алмасымның қайтарылды.

Егерде айтып кетсем айтарымды,

Ақылым арнасына қайта кірді.

Қынынан қылышымды алам онда,

Қағамын албастынды, сайтанынды!

Бітті серт, кегім менің қайтарылды!

...Ырқыңа сенің деген көніп келдім,

Енді сен ерік бергін, ерік бергін!

Сөзден өлген атамды тірілтпесем,

Қос мені қатарына өліктердің.

Бәріміздің бабамыз сөзден өлген,

Өнердің кереметін сөзбен өрген.

Мен тынбаймын солардың кегін алмай,

Сен мені салыстырма өзгелермен!

Қалай да айтарымды айтып өлем,

Айта алмасам, жасайды қайтіп өлең?

Тәңірім мені қоңсы қондырмағай

Тіл білмес дуанамен, шайқыменен.

НЕНІ КӨРДІМ

Не көрмедім демеймін,

Нені көрдім?

Маған, өмір,