Сборник стихов Мукагали Макатаева / Мұқағали Мақатаев өлеңдер жинағы - Мукагали Макатаев / Мұқағали Мақатаев

Ай туыпты шалқалап,

Шатынап аяз болар ма?!

Тыныстай қапты шартарап,

Шарқ ұрып дауыл соғар ма?!

Жапсан жап тауды, қыратты,

Жаусаң жау, ақ қар, үш апта!

Бұйығып жатқан бұлақты

Бұрқана келіп құшақта.

Дала, орман тегіс ілбіпті,

Соқсаң соқ, дауыл, серпіл бір!

Мына бір бейкам тірлікті

Желпіндір, дауыл, желпіндір.

Шалқадан туған Айды да

Орақ қып көкке шаншып қой.

Жол ашсан мұңға, қайғыға

Тірлігін онда мансұқ қой.

Санаулы күн,

Санаулы ай,

Санаулы жыл.

Санай жүріп самайлар ағарды кіл.

Уақытты не пайда санағаннан,

Алатұғын өмірде бағаңды біл.

Қанша күнің,

Санап көр текке кетті,

Қанша жанды Санап көр, өкпелеттің.

Адамдықтан адасып қаншама рет,

Қаншама рет ауытқып, шетке кеттің?!

Қанша жүрек түбінде тұрақ тептің,

Қанша жанның жүзіне шуақ септің?

Қаншама рет қуанып бардың-дағы,

Қанша адамның алдынан жылап кеттің.

Ал, қанеки,

Санап көр, санағышым!

Сарқылмастан тұрғанда сана-күшін.

Не жақсылық көрсетті адам саған?

Не жақсылық жасадың адам үшін?

Жоқ күндерім бар күндермен өтеліп,

Баршылыққа, таршылыққа ет өліп,

Күйігім мен қуанышым қолдасып,

Келе жатыр мені иыққа көтеріп.

Екі дүние, екі мінез әр алуан,

Екеуі де орын тапқан санамнан.

Бақыт деген осы ма әлде, кім білсін,

Қайғы менен қуаныштан жаралған?!

(Мен еріксіз екеуінен қаймығам)

Қуанамын, қуанам да қайғырам.

Күйініш те маған керек сияқты,

Күйінішсіз шаттығымнан айырылам.

Жоқ күндерім бар күндермен байыпты,

Бар күндерім жоқ күндерге айыпты.

Мәңгі-бақи шаттықта өту мүмкін бе?

Адаммын ғой, қайғыру да лайықты.

Аң емеспін, адаммын ғой, санам бар,

Шаттығымды бөлісіңдер, жарандар!

Көкте күнім тұрған сәтте нұр шашып,

Жай орнатқан бұлтыма да қарандар.

Заулап өткен заман-ай құр аттайын.

Сырғанаған күндер-ай сынаптайын.

Өксі, көңіл, өткізген сәттеріңе,

Өксі, көңіл, мен сені жұбатпайын.

Белгісіз, қыр аса ма, сай бара ма,

Асығады осы өмір қайда ғана?!

Көшін тартып барады шіркін жастық,

Оянғасын қарасам айналама.

Қалмасам деп сол көштен далбасалап,

Жалын тартып асаудың жармасам-ақ,

Адуын ат ауыздық салдыртпайды,

Қараң қалған мені бір жанға санап.

Әттең-ай, кұлағыңнан басып тұрып,

Басып тұрып арқаңды қасып тұрып;

Жастық көшін жалтартпай қуар едім,

Шалқыта көбігінді шашып тұрып...

Өксі, көңіл, мен сені жұбатпайын,

Өкси берші жалғыз тал бұлақтайын.

Күзден қалған күрең бір жапырақтай,

Жармасып ап жағанда шуақтайын.

Жарық дүние-ай!

Жарығың неткен жақсы еді!?

Жаңылыспаспын,

жарым деп айтсам нақ сені!?

Құшаққа сыйсан,

құшырым қанып,

өбер ем,

Құшақтап тұрып, өлер ем.

Жарық дүние,

жанарым менің жайнаған!

Жап-жарық неткен айналаң!?

Нұрына сенің

миллион бояу ойнаған,

Құмартып кетер

қомағай көзім тоймаған...

Жасасаң қайыр,

қарыз деп айтпа,

жарқыным!

Қарыз ғып берсен,

қажет те емес алтының.

Өгіз боп саған,

өткерер менің жайым жоқ.

Өмірдің қалған тамтығын.

Ақ уыз берді,

қарыз деп Анам айтпады,

Мойнымда әлі,

Әкенің қарызы қайтпады.

Қарыз демей-ақ,

қамқоршым болған дос қанша,

Қайтарар едім,

қайтейін, мені байытпады...

Еліме мәңгі

қарыздар едім қашаннан,

Өтермін қашан?

Кетермін қайда?

Қарыз деп айтпас,

қайырымды мынау өмірге,

Қарыздар болып жасалғам.

Қарыз деп айтпа,