Сборник стихов Мукагали Макатаева / Мұқағали Мақатаев өлеңдер жинағы - Мукагали Макатаев / Мұқағали Мақатаев

Шөрегейлер ұшатын жылғалардан.

Мұңлы күздің әуенін еститінбіз

Жылы жаққа аттанған тырналардан.

Қарайтынбыз қанатты керуенге,

Қарасуда жүргенде серуендеп.

...Мұғалима назары қара жолда,

Алыс кеткен жолаушы көрінер деп.

Жалғыз өзі бір түспей жар басынан,

Көз ұшында көз алмай арбашыдан,

Айналайын, күтер де тұрар еді

Бейтаныс жан өткенше дәл қасынан.

Уақытын құры-босқа шығындайтын,

Бейтаныс жан ететін, бұрылмайтын.

Бір бозторғай көдеден көтеріліп,

Көз алдында апайдың шырылдайтын.

Шырылы да торғайдың тынар еді,

Жар басында жалғыз жан тұрар еді.

Керуеннен қап қойған жалғыз тырна:

- Ораламыз, шыдай түс, шыда! – деді

Және қайтып барасындар, тырналар,

Ұзатып сап, уайымдап қыр қалар.

Құрық мойын, ұзын сирақ мырзалар

Арттарында жылап жатыр жылғалар.

Тізбектеліп барасындар қай жаққа,

Сенсіз сән жоқ, мынау өлке, аймақта.

Жылап келіп жыл құстары табысып,

Мауықтары басылғасын таймақ па?

Нөсерлетіп кеше сендер келгенде

Мынау өлке той жасаған сендерге.

Міне, бүгін қарсақ жортып барады

Сендер жүрген дөндер менен белдерде.

Қайда кетіп барасындар, қай манға,

Солдаттардай сап түзеген майданға?

Еркін құстар жаратылған сайранға,

Еріктісін, сайрандар, сайранда!

Жолын болсын, жолың болсын, керуен,

Еркін көшкен жерімен де көгімен!

Тек біздерде қанат жоқ қой, жоқ қанат,

Бірге көшіп кетер едік сенімен.

ТАУДАҒЫ КӨКТЕМ

Сай-саланы

Аймалады,

Жоталардан жел есті.

Көк қарағай

Көп баладай

Күбір-күбір кеңесті.

Қасқа бұлақ

Тастан құлап,

Бара жатыр шапқылап.

Шыңылдаған,

Сыбырлаған

Айқай тастар - саққұлақ.

Бір жүрекпен

Дір-дір еткен

Жасыл талдар, жас талдар.

Еміренген,

Тебіренген

Ақбас Ата — асқарлар.

Күннен — бөркі,

Гүлден - көркі,

Тау тамаша, тау алып.

Қатпар басын,

Шатқал, тасын

Көрген сайын жаңалық.

Айналаңа,

Сайға қара,

Шыңға қара ақ мандай.

Бала шағың,

Болашағың

Көктеп келе жатқандай.

ЖАЛҒЫЗ ТЕРЕК

Жас терексің жапырақ жая алмаған,

Біз — жолаушы саяңда аялдаған.

Біз кетеміз, қаласың, тұлдыр терек,

Салқын бола алмады саяң жаман.

Сая бола алмайсын мына бізге,

Неге ғана біткенсің кұла дүзге?!

Тірі болсақ, соғармыз өскеніңде,

Біздің жақтан, әйтеуір, құлақ үзбе.

Біз кетеміз, бұл жерде сен қаласың,

Иемденіп қазақтың иен даласын.

Киелі ағаш, мүмкін, сен атанарсың,

Саялатып үш жүздің бел баласын.

...Жас терек,

Жалғыз терек жапандағы,

Жайқал, өс, киелі ағаш атан-дағы.

Ақтық байлар адамның есіне сал,

Жауынгерлер болған деп қатардағы

САП-САРЫ ЖАПЬІРАҚТАР

Сап-сары жапырақтар...

Сап-сары жапырақтар...

Саудырап құлап жатыр атырапқа.

Біреудің жанарында,

Біреудің табанында,

Сап-сары жапырақтар жоғалуда.

Каусаған қаңқасы тұр ағаштардың,

Жасыл бақ тоналуда, тоналуда.

Естілмей құстың әні,

Естілмей кұстың үні,

Жалғанның кетті сәні, ұшты гүлі.

Сырғасынан айырылған ақ қайыңның

Басына бар ғаламның түсті мұны.

Сап-сары жапырақтар,

Сап-сары жапырақтар,

Саудырап құлап жатыр атырапқа.

САМАЛ ЕСТІ

Самал есті, даладан, сай жақтан ба?!

Аппақ іңір тауларды ойлантқан ба?

Аспанға сүт әлдекім қайнатқан ба?!

Кілегей тұр меймілдеп қаймақтанған.

Жайлау еді,

Жайлы бір іңір еді,

Жұлдыз тамып кетердей кідіреді.

Өзеніне асыққан өрім-бұлақ,