Радзіва «Прудок» - Андрусь Горват (2017)

Нешта я зусім псую рэпутацыю купалаўцам. Трэба казаць, што я купалавец, толькі калі выношу дзяцей з полымя. А калі куру на тэрыторыі метрапалітэна, лепей казаць, што я дворнік з Адміністрацыі.

Вахцёр учыніў несанкцыяваную акцыю: усім даваў па цукерцы. Таму сёння тэатр пачынаўся не з вешалкі, а з усмешак і «вой, дзя-я-я-куй». Я на ўсялякі выпадак сваю цукерку прыхаваў у кішэні. Калі заўтра ўсе выйдуць на працу жывымі, тады і з’ем.

* * *

Прыехалі да мяне паляшучкі пажыць на час сесіі. Яны ўвесь час ядуць. А калі не ядуць, размаўляюць пра ежу.

Гляджу на пражэрлівасць палескіх дзевак і бачу за акном не мінскія хрушчоўкі, а запруду, зарослую кураслепам і дзядамі. А ў хаце баба Ганна ўчыніла кіслыя аладкі, насмажыла сала.

Паляшучкі прывезлі мне маё палескае дзяцінства.

* * *

Узгадаў гісторыю пра боршч.

Бацькі пасварыліся. Тата застаўся жыць у гарадской кватэры, маці паехала ў вясковую хату. Першыя тры-чатыры тыдні яны дэманстравалі адно аднаму, што шчаслівыя самі па сабе. Калі стала халодна, маці троху засумавала, бо працы паменела, адзіноты паболела. Бацька стаў ніякавець: схуднеў і пасівеў. Было заўважна, што ім надакучыла халасцяцкае жыццё, але зрабіць першы крок да прыяднання не маглі. Тады маці ўжыла забаронены прыём: перадала бацьку слоік з баршчом. Маўляў, засталося, не свінням жа выліваць. Калі гэты наркатычны сродак трапіў у бацькаву кроў, да прыяднання засталіся хвіліны.

* * *

АААА! Мая дачка сказала першае слова па-беларуску – «дзякуй». Я ёй: «Спі, я цябе люблю». А яна такая: «Дзякуй».

* * *

Сёння напісаў тры звароты ў дзяржаўныя ўстановы наконт зменаў у законы «Аб мовах» і «Аб назвах геаграфічных аб’ектаў». Мне гэты працэс спадабаўся. Таму я падумаў і напісаў яшчэ ліст з падзякай фабрыцы «Сонца» за пральны парашок «Мара».

Цяпер я дакладна не баюся старэць: я ведаю, як бавіць час на пенсіі, калі буду дзедам.

* * *

Свайго дзеда я ніколі не бачыў, ніколі не сядзеў у яго на каленях.

У 1931 годзе, у чатырнаццацігадовым узросце, ён быў «признан виновным в том, что являлся участником контрреволюционной повстанческой организации».

А я ў трыццаць адзін прыбіраю смецце. От як!

Сакавік

* * *

Хто-небудзь мо збіраецца неўзабаве ехаць у бок Палесся і потым вярнуцца ў Мінск? Патрэбна жменя роднай зямлі.

* * *

Для мяне тэлефонныя размовы з мамай – гэта як чытаць «Беларусь у фантастычных апавяданнях», толькі тыя гісторыі, якія Баршчэўскі не паспеў сабраць.

Сёння пачуў гісторыю, як мая баба Ганна пасварылася са сваёй свякрухай – маёй прабабкай Ёўгай. І прабабка зашаптала бабуліну карову. Карова перастала даваць малако. Мая бабуля паехала да сваёй цёткі ў Боруск, тая зрабіла процітруту: зашаптала хлеб для каровы і наказала бабулі адзін дзень нікому нічога не даваць, хто б ні прасіў.

Як толькі карова атрымала антыдот, бабу Ёўгу пачало круціць – месца сабе не знаходзіла.

Прыйшла да маёй бабкі:

– Ганно, дай хлеба.

– Не дам. Карову лячу, нікому нічога сёння не даю.

– Ат, што ты ўздумала! Мы ж амаль у адной хаце жывем, – і сама ўзяла хлебную лусту.

Карова ноччу здохла.

Красавік

* * *

Усё, я цалкам шчаслівы, бо ў мяне ёсць паўкіло палескай зямлі. Яна пахне хвоямі. Калі я хачу дадому, я высыпаю зямлю на газетку і станаўлюся на яе басанож. Заплюшчваю вочы і чую Прыпяць.

Зямлю мне перадала маці. Каб патлумачыць, навошта яна мне, прыдумаў гісторыю пра тое, што маім сябрам-біёлагам трэба зрабіць аналіз палескай глебы.

* * *

З маёй чароўнай палескай зямлі ва ўсе бакі лезуць палескія казяўкі. Не паспяваю кідаць іх на клумбу. Цяпер не толькі я тут палеская навалач.

Травень

* * *

Адных толькі заробкаў дворніка мне не хапае. Сёння быў мой першы працоўны дзень у жаночым манастыры.